Sadece bir e?lence de?il dü?ünme, tarty?ma, anlama, payla?ma aracy da olan sinemanyn; son yyllarda ülkemizde izleyici boyutuna üretim boyutunun da eklenmeye ba?lamasy, görsel-i?itsel alanda kalycy belgeler byrakmak adyna hem sevindirici hem de anlamlydyr. Bir süredir oyuncu seçmelerinin yapylaca?y duyurulan “Kod Ady Venüs/Venüs Ate?i” filmi de sinema alanyndaki geli?melere bir örnektir. Bu film 2,000,000TL bütçesi ile Yakyn Do?u Üniversitesi, TC Yardym Heyeti ve Turizm, Çevre ve Kültür Bakanly?y tarafyndan finanse edilecektir. Filmin sinopsisi okundu?unda bu filmin ileride Kybrys’taki Türk milliyetçili?i propagandasyna örnek gösterilece?i ku?kusuzdur.
“Kod Ady Venüs/Venüs Ate?i”nin konusunu anlatmak için hazyrlanan sinposisin hem cinsiyetçi hem de tamamen tarafly bir yakla?ymla Kybrys’yn yakyn tarihine bakmasy, filme tereddütle yakla?mamyza neden olmaktadyr.
Film Yasmin isimli 1932 do?umlu bir Kybrysly kadyny anlatmaktadyr. Bu kadyn 1950li yyllarda Yngiliz bir erke?e a?yk olmasyndan ötürü EOKA’ya syzarak Yngiliz ajanly?y yapmaya ba?lamy?tyr. Bu ajanlyk sinopsiste “Tecrübesiz olmasyna ra?men Yasmin’ nin geçmi?i, yetenekleri ve güzelli?i bu görevi almasyny sa?lar” ?eklinde açyklanmaktadyr. Yasmin bir EOKA’cyyy ajanlyk için kendine a?yk etmi?tir. Ancak hayatyna giren bu ikinci erkekten ötürü Yasmin’in fikirleri yeniden de?i?mi?tir ve Kybrysly Elenlere ajanlyk yapmaya ba?lamy?tyr. Ancak a?yk oldu?u Kybrysly Elen’in Kybrysly Türkleri katletme planlaryny ö?renen Yasmin, TMT’ye yardym etmeye ba?lamy?tyr. Gettolarda ya?ayan göçmen Kybrysly Türklerin arasynda ya?amaya ba?layan Yasmin bir Kybrysly Türk’e a?yk olmu?tur. Sinopsise göre “Yasmin, Yngiliz-Rum-Türk ate?i içerisinde ailesini ve kendisini ararken ne kadar da Kybrys adasyna benzedi?ini anlar”
Filmin sinopsisi kadynlaryn, a?yk olmaya, duygusal etkilenmeye açyk olduklaryny, bu ba?lamda kolayca fikir de?i?tirebilen, kendi dü?üncelerinden bile çark edebilen bir yapyya sahip olduklaryny söylemektedir. Kadyn; zekasy ve benli?i ile de?il, güzelli?i ile tarihin aktif piyonu olan erkekleri etkileyerek tarihin aky?yny de?i?tirmektedir. Kybrys’y kadynla özde?le?tiren senarist, Kybrys’ta ya?ayan halklaryn mücadelelerini görmezden gelerek, indirgemeci ve tarafly bir baky? açysy ile bizlere tarihi anlatacaktyr.
Bir ö?retinin, dü?üncenin, ideolojinin, inancyn, siyasal görü? ya da bilginin tanytylmasy, benimsetilmesi ve yaygynla?tyrylmasyny amaçlayarak türlü araçlarla hayata geçirilmesi propagandadyr ve propaganda araçlardan birisi olan sinema yyllardyr bu amaç için de kullanylmaktadyr. Sinema yoluyla yapylan propaganda, görüntü ve sesi kapsady?y için daha da etkili olmaktadyr. Genelde tüm sinema türleri, özelde de propaganda sinemasy, izleyiciyi siyaset dy?y tutmak için kullanylmamaly aksine farkly fikirleri tarty?maly, fikir aly?-veri?ine açyk olmaly ve izleyiciyi dü?ündürtmelidir.
“Kod Ady Venüs/Venüs Ate?i”; yönetmenin hedeflerinin aksine “toplumsal hafyza”nyn olu?masyna katky sa?lamayacaktyr. Kybrys’taki halklaryn mücadelelerini objektif bir ?ekilde ortaya koyan; hatalary/do?rulary tarty?tyran filmler toplumsal hafyzayy olu?turmalydyr. Kybrys halklaryny a?a?ylayan, yaratty?y benzetmelerle hem kadynlary ataerkil sistem içerisinde kullanylyp atylan nesnelere dönü?türen, hem de Kybrys halklarynyn yüzyyllardyr devam eden varlyk mücadelelerini anlamsyz benzetmelerle yargylayan bir baky? açysyny kabullenemeyiz. Bu gibi filmler Kybrys’ta ya?ayan halklaryn gelecekteki mücadelelerine de zarar verecektir.
Bizim derdimiz; bu filmde yer alacak olan sinema emekçileri ile de?il, böylesi bir filmi çekmeyi hedefleyen, senaryosunu yazan ve sponsor olanlarladyr. Sermayenin sanat alanyndaki tahakkümünün temel aracy sponsorluk mekanizmalarydyr. Sponsorluk; sanat ve sanatçylary ku?atmakta ve özgür yaratycyly?y engellemektedir. Parayy verenin, sanatsal üretime istedi?i katkylary yaptyrma hakkyny kendisinde görebilecek olmasy bile ba?ly ba?yna ba?ymsyz sinema ile çeli?mektedir. Toplumsal ya?am, sanata ve sanatçyya muhtaçtyr ancak sanat ve sanatçy, sermayeye muhtaç de?ildir. Yakyn Do?u Üniversitesi ve TC Yardym Heyeti’nin sanatymyzdan ellerini çekmesini istiyoruz!
Bizler bir yandan Kybrys halklarynyn karde?çe ya?ayabilece?ini savunarak milliyetçili?e kar?y mücadele verirken, di?er yandan da toplumsal cinsiyet e?itli?i mücadelesi ile cinsiyetçi ve ataerkil sistemin ikinci plana itti?i, kadyn aklyny de?il güzelli?ini ön plana çykaran ve kadyny insanlyk tarihinin bir parçasy olarak de?il de yan ö?eler olarak kurgulayan “Kod Ady Venüs/Venüs Ate?i” gibi filmlere kar?y mücadele vermeye de devam edece?iz. “Kod Ady Venüs/Venüs Ate?i” filminin oyuncu seçmelerine katylacak olan herkese ça?rymyzdyr: “Bizler bary?y, karde?li?i, e?itli?i çekmeliyiz! Çünkü milliyetçilik hiç çekilir ?ey de?il!”
Recent Comments