28 Kasym 2010 tarihli Yenidüzen Gazetesi’nin Pazar Eki’nde yayynlanan (http://www.yeniduzen.com/detay.asp?a=26195) “Renkli I?yklaryn Nadya’sy” isimli, Mert Özda?’yn “Ya?anmy? bir hayat hikayesi” dizisinin birinci bölümünü hayretler içinde okuduk. Yazy, son derece cinsiyetçi bir dille yazylmakla beraber gece kulüplerinde çaly?tyrylan kadynlaryn kölelik ko?ullaryny görmezden gelerek, açyk bir ?ekilde kadynlaryn vücutlarynyn satyn alynabilecek bir mal oldu?u fikrini, gerek içerikle gerekse kullandy?y görsel materyallerle peki?tiriyor.
Gece kulüplerinde ya?anan insan haklary ihlalleri ile ilgli haber ve yazylaryn yayynlanmasy, kamuoyunun ve özellikle de devlet yetkililerinin dikkatinin bu yöne çekilmesi, hükümet üzerinde bir basky olu?turmak adyna elbette faydaly ve gereklidir. Ancak bu gibi haber ve yazylaryn, magazin formatynda, özendirici, gece kulüplerindeki kadynlaryn kölelik ko?ullaryny görmezden gelen ve kadyn eti alynyp satylmasyny me?rula?tyracak bir üslupla yazylmasy, en az gece kulüplerinde ya?ananlar kadar insanlyk dy?ydyr. Mert Özda?’yn söz konusu yazysy, “gazeteci sorumlulu?uyla gerçekleri anlatma” süsü verilmeye çaly?ylsa da erkek egemen histerileri ky?kyrtan ve sadece gece kulübündeki kadynlary de?il tümüyle kadyn bedenini a?a?ylayan bir yazydyr.
Mert Özda? yazysynda ?öyle diyor:
“Anadolu insanynyn muhafazakar kültüründen de etkilenmi?, ki?ili?ine katmy?ty. Bir kadynla para kar?yly?ynda birlikte olmak onun için büyük bir ayypty.”
Ynsan ticareti olgularynyn görüldü?ü Kybrys’taki gece kulüpleri gibi yerlerde, para kar?yly?y bir kadynla birlikte olabilmenin muhafazakarlyk ya da “açyk görü?lülük” ile uzaktan yakyndan ilgisi yoktur. Bu, kadyn bedenine ve insan haklaryna saygy ile alakalydyr.
Ve yazyda ?u ifadeler de yer alyyor:
“Tüm kyzlaryn geceli?i 150 lirayken onun geceli?i 300 TL tutuyordu. Niye öyle oldu?unu sordu?umuzda henüz çok ‘taze’ oldu?unu ve pek ili?kiye girmedi?ini, yani neredeyse tertemiz oldu?unu söylemi?ti”.
“Gazetci”nin, kadynlary bir tüketim maddesi olarak gören ve de?erini az cinsel ili?kiye girmesi ile orantylayan, bir patates gibiymi?cesine kadyn bedenine taze syfatyny uygun gören bir cümleyi, hiçbir ele?tiri ya da yorum katmadan rahatça yazmasy kar?ysynda hayrete dü?tük.
Bu yazy ayryca kadynlaryn kölele?tirildi?i gece kulüplerini özendiren, buralary bir “restorant/bar” a benzeten, ataerkinin öngördü?ü ideal erkekli?i “milli olmakla” ile ili?kilendiren, bunu yücelten, u?runa köle kadynlara tecavüzü me?rula?tyran bir uslup içrmekte; kadyn vücudunun genç güzel ve “görünür” olmasynyn erke?e bakma hakkyny verdi?i ve köle tacirlerinin mekanlary olan gece kulüplerine “ait olabilecek” kadynlaryn varly?yny öngördü?ünü ima etmektedir. Bu fikirleri, ba?lyklar ve foto?raflarla da peki?tirmektedir.
Söz konusu yazy, Mert Özda?’yn gece kulüpleri hakkyndaki ilk cinsiyetçi yazysy de?ildir. 25 A?ustos 2010 tarihli Yenidüzen gazetesinde yayynlanan “Fuhu? ve 300 bin Erkek” http://www.yeniduzen.com/detay.asp?a=25070 ba?lykly bilimsel dayanaktan mahrum yazyda, gece kulüpleri kapatyly?y takdirde tecavüzlerin artaca?y öne sürülmekte, dolayly olarak yrkçy bir ?ekilde yabancy kadynlaryn kölele?tirilmesi me?rula?tyrylmaktaydy.
Cinsiyetçi ve yrkçy söylemin ifade özgürlü?ü örtüsüyle kapatylamayaca?yny hatyrlatyr, ifade özgürlü?ünün belirli cinsel kimlik ve etnik kökene kar?y ho?görüsüzlük içermedi?i sürece kulanabilirli?ini vurgularyz.
Mert Özda?’yn ve/veya Yenidüzen Gazetesi’nin bu açyk mektubumuzu yayynlayarak okurlardan özür dilemesini, yazy dizisinin sonlandyrylmasyny ve Yenidüzen Gazetesi yönetiminin sorumluluklaryny kabul edip, bu tarihten sonra gazete ve eklerinde yayymlanan yazylary toplumsal cinsiyet e?itli?i ve insan haklary çerçevesinde gözden geçirmesini talep ederiz.
YKP-Fem, POST Ara?tyrma Enstitüsü, Baraka Kültür Merkezi
Recent Comments